Lampy mają najróżniejsze rodzaje: LED, sodowe, halogeny, kinkiety, żyrandole i takie z czujnikami ruchu. Czym się różnią i które wybrać?

Lampy: LED, sodowe, halogeny, sufitowe, wiszące, kinkiety, żyrandole i te z czujnikami ruchu. Które wybrać, gdzie zamontować i czym się różnią?

Lampy to temat rzeka: LED-owe, rtęciowe, halogenowe, wiszące, kinkiety, plafony… Wymieniać można w nieskończoność, a i tak za chwilę pojawią się nowe, przyprawiając o zawrót głowy każdego, kto planuje oświetlenie do mieszkania, biura czy ogrodu. W tekście rozjaśniamy podziały lamp oraz odpowiadamy na pytania w rodzaju: gdzie sprawdzą się LED-y, kto wynalazł lampę naftową, dlaczego plafon nadaje się do pokoju dziecięcego i jak działa lampa na czujnik ruchu?

Spis treści:
Lampa sodowa
Oświetlenie LED
Halogeny
Lampa naftowa
Oświetlenie sufitowe – żyrandole, industrialne, plafony
Kinkiety
Lampy wpuszczane
Lampy z czujnikiem ruchu

Pierwszy podział lamp zachodzi ze względu na zainstalowane w nich źródło światła popularnie (choć nie zawsze poprawnie) zwane żarówką. Z tego względu wyróżniamy następujące rodzaje lamp:

Lampa sodowa wysoko- i niskoprężna. Jak działa, czym się charakteryzuje?

Lampy sodowe zaliczane są do lamp wyładowczych. Możemy je spotkać również pod innymi określeniami, np. sodówka, Wysokoprężna Lampa Sodowa czy WLS. Jej środowiskiem wyładowczym są pary sodu. Lampy sodowe emitują charakterystyczne światło o pomarańczowej barwie. Ze względu na różnice w ciśnieniu par sodu w jarzniku, lampy sodowe dzielimy na nisko- i wysokoprężne.

Niskoprężne lampy sodowe zawierają jarznik wykonany ze szklanej rurki przypominającej kształtem literę U. W jej wnętrzu znajduje się metaliczny sód oraz mieszanka gazów pomocniczych – neonu i argonu. Za zasilanie lamp sodowych odpowiedzialne są transformatory z dużym oporem biernym, które gwarantują wysokie napięcie w momencie zapłonu oraz ograniczenie jego wartości podczas dalszej pracy lampy. Po podłączeniu lampy do transformatora następuje wyładowanie w mieszaninie gazu pomocniczego. Sód odparowuje a jego pary przejmują wyładowanie i czynią go dominującym. Dlatego lampy sodowe w pełni wydajną efektywność świetlną uzyskują dopiero po kilku minutach. Sodówki produkowane są w zakresach mocy od 18 do 180 W i osiągają najwyższą skuteczność świetlną spośród obecnie stosowanych źródeł światła (do 206 lm/W!).

Wysokoprężne lampy sodowe, czyli lampy WLS wyposażone są w jarznik sporządzony z materiału ceramicznego. W jego wnętrzu znajduje się sód i rtęć a także gaz pomocniczy w postaci ksenonu o ciśnieniu 2 kPa. Wyładowanie elektryczne wysokoprężnej lampy zaczyna się od ksenonu. Kiedy odparuje sód i rtęć, ich pary powodują wyładowanie decydujące o wytworzeniu się strumienia świetlnego. Aby zainicjować wyładowanie elektryczne w sodówkach wysokoprężnych potrzebne jest wysokie napięcie. W tym wypadku nieocenione okazuje się stosowanie odpowiednich opraw wyposażonych w zapłonnik i statecznik służący ograniczaniu przepływu prądu roboczego.

Lampa LED – jak działają i gdzie stosować żarówki LED-owe?

LED-y to światło, które wykonane jest z kilku (lub kilkunastu) diod elektroluminescencyjnych. Obecnie LED-y stają się jednym z chętniej wybieranych rozwiązań oświetleniowych, wypierając z domów tradycyjne żarówki oraz energooszczędne świetlówki. Wpływa na to wysoka trwałość eksploatacji, gdyż lampy LED-owe potrafią świecić nawet 50 tysięcy godzin. To nawet do pięciu razy więcej niż najbardziej trwałe żarówki energooszczędne. Do tego ich cena nie wykracza daleko poza koszty poniesione przy wyborze innych źródeł światła, jednocześnie gwarantując zwrot inwestycji wymiany oświetlenia już po roku od instalacji żarówek LED. Zaletą diod elektroluminescencyjnych jest także krótki czas rozpalenia się światła oraz możliwość regulacji jego barwy. Zmiana koloru świecenia możliwa jest dzięki wykorzystaniu specjalnych filtrów.

Zasady działania lampy LED-owej opierają się o półprzewodnikowe materiały użyte do jej produkcji. Półprzewodnikiem nazywamy substancje, które mają właściwości izolujące, jednak gdy podda się je wpływowi określonych czynników (np. wysokiej temperaturze) zaczynają przewodzić prąd elektryczny. Diody LED składają się z dwóch elektrod – jednej z nadmiarem i jednej z niedoborem elektronów. Gdy do elektrod przyłoży się napięcie o określonej wartości, elektrony zaczynają się po nich przemieszczać, a ich nadmiar zostaje rozładowany w postaci energii, którą my postrzegamy jako światło.

LED-y dostępne w sprzedaży najczęściej występują w formie taśm samoprzylepnych, pojedynczych żarówek bądź modułów o różnych kształtach. Możemy natknąć się na lampy LED-owe w kształcie reflektorów halogenowych bądź tradycyjnych żarówek Edisona. Oświetlenie LED-owe świetnie nadaje się jako źródło światła w kuchni, oświetlając blaty kuchenne i stoły. Dobrze komponuje się również jako światło dekoracyjne, podkreślając nietypową architekturę pomieszczenia – powszechnie stosowane jest np. we wnękach. Ze względu na dowolną liczbę kombinacji z pojedynczymi diodami, LED-y sprawdzają się także w formie światła uzupełniającego domowe ozdoby. Ogromne wrażenie zrobić może odpowiednio doświetlony obraz, półki z książkami czy rzeźba w salonie.

Lampa halogenowa – gdzie najlepiej zamontować oświetlenie halogenowe?

Podobnie jak klasyczne żarówki Edisona, lampy halogenowe wyposażone są w żarnik wykonany z wolframu, który rozgrzewa się pod wpływem przepływającego prądu. Poddany wysokiej temperaturze staje się źródłem światła. W przypadku klasycznych żarówek rozgrzany wolfram często osadza się na ściankach bańki, co skutkuje zaczernieniem szkła. Żarówki halogenowe wypełnione są jednak halogenem, który resublimuje wolfram, sprawiając, że ten ponownie osadza się na żarniku. Dzięki temu procesowi lampy halogenowe mają większą żywotność i świecą wydajniejszym światłem niż tradycyjne lampy wolframowe.

Żarówki halogenowe nie są szkodliwe dla zdrowia, należy jednak pamiętać, że po zużyciu powinny zostać poddane specjalnej utylizacji. Wszystko to ze względu na zawartość wolframu i gazów, które opłaca się poddawać recyklingowi. Lampy halogenowe to źródło światła, które znacznie się nagrzewa, dlatego zaleca się szczególną ostrożność przy wykręcaniu świeżo przepalonych żarówek.

Lampy halogenowe używane są jako oświetlenie domowe, warsztatowe i zewnętrzne. Halogen 60 W wystarczy, by oświetlić dużą przestrzeń. 500 W wystarczy jako źródło światła w średnim magazynie, a lampy 1000 W używane są także jako wsparcie systemów grzewczych, między innymi na placach budowy.

W ofercie sklepów elektrotechnicznych czasem można spotkać się z określeniem “Lampa halogenowa LED”. Nie jest ono poprawne, gdyż w istocie chodzi jedynie o LED-y w oprawach podobnych do halogenowych. Obie żarówki mają te same zastosowania, jednak diody półprzewodnikowe są zdecydowanie trwalsze niż ich halogenowe odpowiedniki.

Lampa naftowa – powrót tradycji. Oświetlenie do ogrodu czy lampa na pieszą wycieczkę?

Tradycyjna lampa naftowa stanowiła efekt prac nad wydobyciem i destylacją ropy naftowej. W 1853 roku polski przedsiębiorca (a także chemik i farmaceuta), Ignacy Łukasiewicz w wyniku swoich badań otrzymał niekopcącą, wydajną naftę. Zasilił nią lampę, gdyż jednocześnie stanowiła źródło światła wydajniejsze od świeczek i tańsze od oświetlenia gazowego. W drugiej połowie XIX wieku lampy naftowe stanowiły najpopularniejsze źródło oświetlenia w wielu krajach. Wyparła je dopiero żarówka wolframowa wynaleziona przez Edisona.

Choć do niedawna uważane za historyczny przeżytek, lampy naftowe powoli wracają do łask. Oczywiście, nie oświetlamy nimi domu, jednak estetycznie wykonana lampa naftowa z olejkiem barwiącym płomień może stanowić oryginalną ozdobę werandy czy ogrodu, dając przyjemne, klimatyczne światło. Na okoliczność biwaku lub kempingu wynaleziona została także nafta wzbogacona o środek odstraszający komary. Raz napełniona lampa o pojemności 300 ml może świecić aż 20 godzin bez przerwy – przez całą noc nie musimy się więc martwić o alternatywne źródła światła.

Przy używaniu tradycyjnych lamp naftowych należy zachować szczególną ostrożność, zwłaszcza w trakcie podpalania nafty – rozlana może wywołać nagły pożar. Te historyczne źródła światła nie powinny być rozpalane w ciasnych, małych pomieszczeniach, gdyż wydzielają ogromne ilości dwutlenku węgla. Należy zadbać o odpowiednią wentylację, aby dym mógł zostać skutecznie wyprowadzony na zewnątrz.

Lampy naftowe sprawdzają się jako wyposażenie wielbicieli survivalu i pieszych wycieczek. Przydają się również, gdy z jakiegoś powodu zabraknie nam prądu bądź chcemy znacznie oszczędzić na rachunkach za elektryczność.

Ze względu na miejsce zamontowania światła, lampy dzielimy na:

Lampy sufitowe – wiszące żyrandole, industrialne żarówki czy może plafon? Dowiedz się, jak idealnie dopasować lampę do swojego wnętrza

Lampy sufitowe to wciąż jeden z najpopularniejszych sposobów na główne oświetlenie wnętrz. Trudno się dziwić – lampa umieszczona na suficie równomiernie oświetla dużą część pomieszczenia, a dodatkowo może stanowić atrakcyjną ozdobę dopełniającą stylem wystrój pokoju czy kuchni.

Aby dopasować lampę sufitową do swojego wnętrza, należy zwrócić uwagę na jego wielkość. Przed wybraniem się do sklepu oświetleniowego przyda się zmierzyć długość i szerokość pomieszczenia, dodać je do siebie a następnie zmienić jednostkę z metrów na centymetry. Tak powstały wynik mnożymy razy 2,5 i otrzymujemy optymalną wartość średnicy, jaką powinna mieć dobrze dopasowana lampa. Przyjmując, że ściany salonu mają 12 i 14 metrów, nasza lampa będzie miała średnicę wynoszącą 65 cm, gdyż: (12+14) x 2,5 = 65.

Lampy sufitowe podzielić możemy na:

Żyrandole, lampy z kryształkami

Obecnie bogato zdobione, duże żyrandole wypierane są przez skromniejsze lampy, minimalistyczne lub z interesującym wzornictwem dopasowanym do reszty wystroju. Żyrandole mają zwykle od czterech do dwunastu źródeł światła i solidne elementy konstrukcyjne, np. z mosiądzu. Te staromodne wykonane są z użyciem kryształków świetnie komponują się z wnętrzami urządzonymi w stylu glamour. Żyrandol w łazience nada jej luksusowego, królewskiego charakteru, a w kuchni sprawi, że poczujemy się jak na pałacowym przyjęciu. Istotne jest jednak wyważenie pozostałych ozdób, aby żyrandol nie raził przepychem, a jedynie ze smakiem uzupełniał resztę wystroju.

Lampy industrialne

Idealne dla miłośników surowych wnętrz i aranżacji vintage. Wykonane najczęściej z chłodnych, metalowych materiałów, czasem uzupełnianych o szklane elementy. Podkreślają indywidualny styl wystroju wnętrza i budzą skojarzenia z wystrojem starych hal produkcyjnych. Świetnie sprawdzą się również we współczesnych, minimalistycznych wnętrzach, w których stanowić mogą jedną z głównych ozdób. Lampy industrialne mają najróżniejsze kształty – mogą przypominać wentylatory, wiszące reflektory czy dawać złudzenie, że dom oświetlony jest wiszącymi, łysymi żarówkami przypominającymi klasyczne wolframówki Edisona.

Plafony sufitowe

Plafony to płaskie lampy sufitowe, które idealnie nadają się do niewielkich pomieszczeń z nisko osadzonym sufitem – nie zabierają cennego miejsca i nie odciągają uwagi od wystroju wnętrza. Emitują subtelne, dobrze rozproszone światło. Są niezwykle uniwersalne i nadają się do większości aranżacji, zarówno minimalistycznych jak i stawiających na nowoczesny styl. Dobrze sprawdzają się również jako oświetlenie łazienki czy przedpokoju. Sporządzane są najczęściej z metalu osłoniętego szklanym kloszem. Zwykle szkło występuje w mlecznych odcieniach, jednak popularne jest również samodzielne malowanie klosza tak, aby uzupełniał się z barwami ścian w oświetlanym wnętrzu. Coraz popularniejsze stają się również plafony sufitowe LED, które dostępne są zarówno w wersji z pojedynczym źródłem światła, jak i kilkoma punktami świetlnymi. Plafony sufitowe świetnie sprawdzą się jako lampy do pokoju dziecięcego – duże i wiszące lampy mogą zostać zahaczone czy nawet strącone podczas dziecięcych zabaw. Plafony dają poczucie bezpieczeństwa, jednocześnie w przyjemny sposób doświetlając pokoje najmłodszych członków rodziny.

Pozostałe źródła światła to również:

Kinkiety – klimatyczne wsparcie dla głównego oświetlenia

Kinkiety to świetne uzupełnienie głównego oświetlenia. Te montowane na ścianach, niewielkie lampy delikatnie rozświetlają wnętrze dzięki specjalnym, odblaskowym tarczom wykonanym z metalu bądź lustra. Inne wyposażone są w klosze rozpraszające światło, co pozwala uzyskać interesujący efekt wizualny. Do modernistycznych pomieszczeń idealnie nadadzą się kinkiety z nowoczesnym designem. Te z kryształkami uzupełnią wytworne oświetlenie wnętrz w stylu glamour, a metalowe kinkiety w kształcie świeczki mogą dodać blasku pokojom z industrialną aranżacją. Jeśli chcemy zamontować lampę kinkietową w łazience, należy dokładnie sprawdzić poziom ochrony jej szczelności (tzw. wartosć IP), aby wszechobecna woda nie wpływała na sprawność oświetlenia.

Lampy wpuszczane – nowoczesny i stylowy pomysł na oświetlenie domu i biura

Lampy wpuszczane to doskonała alternatywa dla innych źródeł oświetlenia. Dzięki specjalnym podtynkowym oprawom można je umieścić zarówno w suficie, jak i w ścianach czy nawet podłodze. Zapewniają oświetlenie, które nie rzuca się w oczy, jednocześnie skutecznie doświetlając wybrany obszar. Nadają się zarówno do pomieszczeń mieszkalnych, jak i lokali komercyjnych. Są także uniwersalne, jeśli chodzi o rodzaj oświetlanego wnętrza – sprawdzą się zarówno w kuchni i łazience, jak i jako punktowe oświetlenie salonu. Mają najróżniejsze wymiary – spotkać można się z okrągłymi jednopunktowymi lampkami oraz lampami zaplanowanymi na planie kwadratu lub prostokąta. Zdarzają się także lampki ruchome, które można przesuwać tak, aby strumień światła padał w oczekiwanym przez użytkującego kierunku. Różnice występują także w kwestii estetycznej – lampy wpuszczane mogą być zarówno prostymi, minimalistycznymi źródłami światła, jak i ozdobnymi oprawami otoczonymi metalowymi pierścieniami. Spotyka się również wersje ze zwieszającymi się z lampy kryształkami – tak ozdobne oświetlenie sprawdzi się w przypadku doświetlania pomieszczenia wykończonego w wytwornym, eleganckim stylu.

A także utrzymująca się ponad podziałami, bo stworzona jako coś więcej niż tylko źródło światła:

Lampa z czujnikiem ruchu i jej rodzaje. Jak to działa i gdzie się sprawdza?

Bardzo popularnym rozwiązaniem oświetlenia zewnętrznego jest inwestycja w lampy z czujnikiem ruchu. Automatyczne oświetlenie w chwili, gdy jest potrzebne, pozwala zaoszczędzić zarówno energię elektryczną, jak i pieniądze. Lampy zapalają się, gdy wyczują ruch i gasną po określonym czasie.

W produkcji są trzy rodzaje czujników ruchu – działający na podczerwień oraz dzięki przesyłowi fal elektromagnetycznych i ultradźwiękowych. Najczęściej spotkamy się jednak z pierwszym rodzajem. Podczerwień to wydzielane przez organizmy żywe promieniowanie cieplne, które czujnik wykrywa, jeśli znajdzie się w jego zasięgu. Dzięki temu jest w stanie odpowiednio zareagować, zapalając lampę. Detektory ruchu zamontowane na podjeździe czy w ogrodzie niezwykle ułatwiają poruszanie się po terenie posesji podczas nocy. Mogą stanowić także ostrzeżenie o obecności niepowołanych gości. Niektóre czujniki można wyregulować tak, by reagowały jedynie na promieniowanie cieplne wydzielane przez człowieka – unikniemy wówczas sytuacji, w której nasze biegające po obejściu zwierzęta niepotrzebnie włączałyby oświetlenie.

Na rynku jest ogromny wybór lamp z czujnikiem ruchu – technologia ta stosowana jest w przypadku zewnętrznych kinkietów, świateł ogrodowych, lamp numerycznych czy sufitowych. Czujnik ruchu współpracuje z źródłami światła w postaci lamp halogenowych, LED-owych czy świetlówek energooszczędnych. Jednak ze względu na powtarzalny cykl włącz-wyłącz, najlepiej wybrać światło LED-owe, które charakteryzuje się znaczną trwałością przy częstym zapalaniu. Inne żarówki przy “rozruchu” potrzebują więcej prądu i mają ograniczoną liczbę możliwych cykli włączeń i wyłączeń.

Niniejsza strona korzysta z plików cookie

Wykorzystujemy pliki cookie do spersonalizowania treści i reklam, aby oferować funkcje społecznościowe i analizować ruch w naszej witrynie. Informacje o tym, jak korzystasz z naszej witryny, udostępniamy partnerom społecznościowym, reklamowym i analitycznym. Partnerzy mogą połączyć te informacje z innymi danymi otrzymanymi od Ciebie lub uzyskanymi podczas korzystania z ich usług.

  • Niezbędne pliki cookie przyczyniają się do użyteczności strony poprzez umożliwianie podstawowych funkcji takich jak nawigacja na stronie i dostęp do bezpiecznych obszarów strony internetowej. Strona internetowa nie może funkcjonować poprawnie bez tych ciasteczek.

  • Pliki cookie dotyczące preferencji umożliwiają stronie zapamiętanie informacji, które zmieniają wygląd lub funkcjonowanie strony, np. preferowany język lub region, w którym znajduje się użytkownik.

  • Statystyczne pliki cookie pomagają właścicielem stron internetowych zrozumieć, w jaki sposób różni użytkownicy zachowują się na stronie, gromadząc i zgłaszając anonimowe informacje.

  • Marketingowe pliki cookie stosowane są w celu śledzenia użytkowników na stronach internetowych. Celem jest wyświetlanie reklam, które są istotne i interesujące dla poszczególnych użytkowników i tym samym bardziej cenne dla wydawców i reklamodawców strony trzeciej.

  • Nieklasyfikowane pliki cookie, to pliki, które są w procesie klasyfikowania, wraz z dostawcami poszczególnych ciasteczek.

O Cookies

Pliki cookie to niewielkie pliki tekstowe, które są zapisywane na komputerze lub urządzeniu mobilnym przez strony internetowe, które odwiedzasz. Służą do różnych celów, takich jak zapamiętywanie informacji o logowaniu użytkownika, śledzenie zachowania użytkownika w celach reklamowych i personalizacji doświadczenia przeglądania użytkownika. Istnieją dwa rodzaje plików cookie: sesyjne i trwałe. Te pierwsze są usuwane po zakończeniu sesji przeglądarki, podczas gdy te drugie pozostają na urządzeniu przez określony czas lub do momentu ich ręcznego usunięcia.

Potrzebujesz pomocy?