Gniazdka elektryczne od A do Z – dowiedz się, jaki kontakt wybrać!

Gniazdka elektryczne niejednokrotnie przesądzają o komforcie i bezpieczeństwie użytkowania całej instalacji elektrycznej w domu czy pracy. Należy je odpowiednio dobrać i rozmieścić – tak, aby sięgały do nich przewody wszystkich domowych sprzętów, a domownicy nie mieli problemów z odłączaniem ich. Dodatkowo niezwykle istotne jest dostosowanie rodzaju gniazda do pomieszczenia, w którym jest zainstalowane. Inny osprzęt wybieramy dla wilgotnej łazienki, a zupełnie inne gniazdko przyda nam się w pokoju małego dziecka. Dowiedz się, jak dopasować gniazdko idealne!

Spis treści:
Gniazdka – podział i zastosowanie
Gniazda natynkowe i podtynkowe
Gniazdka elektryczne w kuchni
Gniazdo łazienkowe
Gniazdka bryzgoszczelne a hermetyczne
Kontakty ogrodowe
Gniazdka w asortymencie hurtowni Alkan

Czym są gniazda elektryczne? Podział i zastosowanie kontaktów

Gniazdka elektryczne, nazywane również gniazdami wtykowymi, kontaktami lub – po prostu – gniazdkami – to część instalacji elektrycznej odpowiedzialna za podłączanie do obiegu różnego rodzaju odbiorników energii elektrycznej. Gniazdka elektryczne stanowią rodzaj złączy, które razem z odpowiadającą im wtyczką tworzą łączniki wtykowe, będące najpopularniejszym sposobem zasilania odbiorników elektrycznych. Kontakty różnią się od siebie w zależności od przeznaczenia czy obszaru, na których są używane. Najpopularniejsze typy gniazd elektrycznych to E i F:

Gniazdka elektryczne typu E, czyli gniazda francuskie:

Typ gniazdek powszechnie stosowanych w Polsce. Gniazda elektryczne typu E posiadają dwa otwory służące do wprowadzenia przewodów (fazowego i neutralnego) zgodnych z typem C. Pomiędzy otworami umieszczony jest bolec dostosowany do ochronnego przewodu uziemiającego (PE). Kontakty typu E projektowane są do współpracy z obciążeniem rzędu 16 A. Rodzaje wtyczek pasujące do gniazd elektrycznych typu E:

• standardowe wtyczki europejskie bez uziemienia (typ C):
  – wersja wąska (CEE 7/16, maksymalne obciążenie prądem: 2,5 A)
  – wersja szeroka (CEE 7/17, maksymalne obciążenie prądem: 16 A)
• dualne wtyczki E/F, tzw. unischuko, wyposażone w otwór na bolec a także boczne blaszki do wtyczek typu F (maksymalne obciążenie prądem: 16 A)

Ze względu na brak otworu przeznaczonego na bolec do gniazd elektrycznych typu E nie można podłączać:

• wtyczek radzieckich (maksymalne obciążenie prądem: 6 A)
• dawnych polskich wtyczek (maksymalne obciążenie prądem: 6 lub 10 A)

Poza naszym krajem, gniazda elektryczne typu E używane są obecnie we Francji, Belgii, w Czechach i na Słowacji.

Gniazdka elektryczne typu F, czyli kontakty niemieckie lub gniazda schuko:

Gniazdko elektryczne typu F wyposażone są w dwa otwory na przewody (fazowy i neutralny), które zgodne są z typem C. Ponadto po bokach tych kontaktów umieszcza się specjalne, sprężynujące blaszki, które stanowią rodzaj uziemienia ochronnego. Gniazdka typu F są symetryczne, co oznacza, że podłączane wtyczki można obrócić o 180°. Współpracują z obciążeniem prądem do 16 A. Do kontaktów typu F podłączyć można:

• standardowe wtyczki europejskie bez uziemienia (typ C):
  – wersja wąska (CEE 7/16, maksymalne obciążenie prądem: 2,5 A)
  – wersja szeroka (CEE 7/17, maksymalne obciążenie prądem: 16 A)
• dualne wtyczki E/F, tzw. unischuko, wyposażone w otwór na bolec a także boczne blaszki do wtyczek typu F (maksymalne obciążenie prądem: 16 A)

Gniazda elektryczne typu F wykorzystywane są między innymi w Albanii, Bułgarii, Chorwacji, Holandii, Norwegii, Portugalii czy na Węgrzech.

Gniazda natynkowe i podtynkowe – podstawowe różnice

Gniazda elektryczne dzielą sie głównie na gniazdka natynkowe i podtynkowe. Instaluje się je w zależności od pomieszczenia, w którym mają być zastosowane, poziomu estetyki otoczenia oraz osobistych preferencji użytkownika. Podstawowe różnice w budowie i funkcjonowaniu gniazd na- i podtynkowych:

Gniazdka natynkowe

Kontakty, które do instalacji nie wymagają dodatkowego skuwania ścian. Są to gniazda odstające, zamontowane na powierzchni ściany. Sprawdzają się w pomieszczeniach, gdzie trudno poprowadzić osprzęt pod tynkiem lub w sytuacji, gdy estetyka wykonania schodzi na dalszy plan (pomieszczenia gospodarcze, garaże, komórki, werandy).

Gniazdka podtynkowe

Gniazdka elektryczne, które montuje się w ścianie przy użyciu specjalnej puszki znajdującej się pod powierzchnią tynku. Znacznie estetyczniejsze i przeznaczone głównie do pomieszczeń w domu czy mieszkaniu. Wymagają kucia ścian oraz umiejętnego poprowadzenia kabli, dlatego najczęściej wykonuje się je przy nowych inwestycjach, jeszcze przed położeniem gładzi i tynku. Dobrze rozplanowane gniazdka podtynkowe pomagają utrzymać porządek z domowymi kablami a do tego mogą stanowić element dekoracyjny pomieszczenia. Występują w najróżniejszych wariantach i rodzajach – od potrójnych, połączonych ze sobą ramek, poprzez gniazda wykonane z eleganckiego drewna aż po wersje zabezpieczone klapką czy specjalnym kluczem aktywacyjnym.

Gniazdka elektryczne w kuchni – jakie wybrać? Jak je rozmieścić?

Projektowanie liczby i rozmieszczenia kuchennych gniazdek nie należy do najprostszych zadań. Jak to zrobić tak, aby w krytycznym momencie nie okazało się, że brakuje kontaktu na nowo zakupiony toster albo nie sięgamy do gniazdka omyłkowo zamontowanego tuż za lodówką?

Największym błędem w planowaniu aranżacji wymarzonej kuchni jest odkładanie kwestii gniazdek na ostatnią chwilę. Niejednokrotnie zdarza się bowiem, że w ferworze wybierania płytek, samozamykających się szafek i pięknej lampy nad jadalniany stół, zupełnie zapominamy o newralgicznej kwestii gniazdek. Warto więc zastanowić się nad nimi już w chwili, gdy komponować będziemy kuchenną zabudowę. Po dokładnym przestudiowaniu zastanych w kuchni warunków architektonicznych wybierz miejsce, w którym zamontowane zostaną gniazda zasilające lodówkę i zmywarkę. Niezbędne są takie, które dysponują mocą 230 V. Powinny znajdować się przynajmniej 30 centymetrów nad poziomem podłogi, co uchroni je w przypadku zalania kuchni. Instalację tych gniazdek należy przeprowadzić w ogólnodostępnym miejscu, najlepiej jednak zrezygnować z pozostawieniem ich na widoku. W takiej sytuacji sprawdzi się zabudowa w postaci szafek zlewozmywakowych.

Następna kwestia to wybór gniazda zasilającego pracę kuchenki elektrycznej oraz piekarnika. W tym wypadku lepiej zdecydować się na gniazdka podtynkowe, dzięki którym zaoszczędzone zostanie miejsce za kuchenką oraz w obrębie blatu roboczego. Kontakty, którymi zamierzasz zasilać kuchenny okap również nie powinny pozostawać na widoku – najlepiej umieścić je w obrębie okapu bądź nieopodal, np. w wiszącej obok zabudowanej szafce.

Gniazdka do małego sprzętu AGD

Funkcjonalna kuchnia nie obejdzie się również bez odpowiedniej liczby gniazdek przeznaczonych do zasilania małych sprzętów AGD. Jest ich niezliczenie wiele: czajnik, toster, sokowirówka, blender, mikser, frytkownica, ekspres do kawy… Z jednych korzystamy kilka razy dziennie, inne zalegają w przepastnych kuchennych szafkach. Gdy jesteśmy na etapie planowania rozmieszczenia kuchennych mebli, warto przemyśleć, które przestrzenie użytkowe przeznaczymy bezpośrednio na korzystanie z urządzeń elektrycznych. Stałe miejsca powinny mieć czajnik, ekspres do kawy i mikrofalówka. Przyda się również wyodrębnione gniazdko na toster czy opiekacz. Od tych kontaktów zacznij planowanie rozmieszczenia. Następnie policz sprzęty, z których będziesz korzystać dodatkowo i oszacuj, ilu jeszcze potrzebujesz gniazd. Oczywistym jest, że z większości małego AGD nie korzysta się w tym samym czasie, ale z drugiej strony lepiej mieć jedno gniazdko za dużo niż nie mieć gdzie podłączyć gofrownicy! Optymalnym rozwiązaniem są np. potrójne ramki oferujące trzy gniazdka obok siebie bądź gniazda blatowe, które umożliwiają wpuszczenie nieużywanych kontaktów w blat stołu. Niezdecydowani co do liczby gniazek w swojej kuchni mogą postawić także na gniazdka mobilne, które umożliwiają podłączenie dodatkowych modułów oraz zdementowanie niepotrzebnych aktualnie kontaktów. Wszystkie te rozwiązania znacznie wpływają na estetykę wnętrza – ważne, by do całości aranżacji dobrać pasujące odcienie i kształty gniazdek.

Gniazdo łazienkowe – gdzie zamontować? Jaki rodzaj kontaktu wybrać?

Nowoczesna łazienka również nie obędzie się bez kilku źródeł zasilania. Na prąd funkcjonuje pralka, oświetlenie i przedmioty w rodzaju suszarki do włosów. Ze względu na bezpośrednią styczność z wodą łazienka należy do pomieszczeń, w których montaż sprzętu elektroinstalacyjnego należy do działań objętych szczególnymi restrykcjami prawnymi. Jedną z nich jest odległość gniazdek elektrycznych od różnych łazienkowych obiektów:

• odległość gniazdka elektrycznego od wanny wynosić powinna przynajmniej 60 centymetrów
• odległości od podłogi:
  – włączniki światła powinny być zamontowane 1,4 metra nad podłogą
  – gniazda elektryczne 230 V powinny być zamontowane 1,2 metra nad podłogą
  – lampy i inne oprawy oświetleniowe powinny być zamontowane 2 metry nad podłogą

Dodatkowo wszelki stosowany w łazience osprzęt musi być szczelny i wyposażony w izolujące obudowy.

Gniazdo bryzgoszczelne czy hermetyczne? W co wyposażyć łazienkę?

Przy wybieraniu rodzaju gniazdek do łazienki należy zwrócić uwagę na wymóg prawny stanowiący, że pomieszczenia wilgotne (a takimi niewątpliwie są właśnie łazienki) powinny być wyposażone wyłącznie we wtyczkowe gniazda bryzgoszczelne. Ich stopień ochrony przed czynnikami zewnętrznymi (IP – z angielskiego Ingress Protection) nie może sięgać mniej, niż IP44. Gniazda bryzgoszczelne są tak skonstruowane, aby uniemożliwić kontakt z chlapiącą wokół wodą. Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów i wariantów gniazd bryzgoszczelnych – wersje na- i podtynkowe, montowane do ścian przy użyciu wkrętów lub specjalnego kleju.

W łazience powinno się stosować kontakty zawierające bolce uziemiające. Wskazane są również gniazda hermetyczne, np. w wersji z otwieraną klapką.

Poza pralką w łazience korzystać będziemy również z drobnego sprzętu – suszarek do włosów, golarek elektrycznych czy lokówek. Z tego powodu warto pamiętać o dodatkowym gniazdku czy dwóch, rozmieszczonych na wygodnej wysokości.

Choć może się wydawać, że gniazda elektryczne przeznaczone do łazienki nie zaliczają się do estetycznych elementów wystroju i należałoby je ukryć czy przysłonić, to na rynku dostępne są najróżniejsze ich warianty i rodzaje. Dzięki temu mamy możliwość zakupić gniazdka wykończone matem bądź drewnem, kolorystycznie współgrające z anturażem łazienki czy kontakty modułowe, które w zależności od potrzeb można dowolnie odczepiać i przearanżowywać.

Gniazdo ogrodowe, czyli jaki kontakt wybrać na zewnątrz?

Najistotniejszą zasadą projektowania zewnętrznej instalacji elektrycznej jest zaplanowanie linii kabli oraz miejsc przeznaczonych na gniazda zanim rozpoczniemy aranżację ogrodu. W przeciwnym razie może się wydarzyć tak, że trzeba będzie rozkopać świeżo skonstruowany, piękny klomb kwiatów bądź zniszczyć część warzywnych sadzonek.

Jeśli mamy do czynienia z niewielkim ogrodem czy podwórkiem, do jego zasilenia wystarczą gniazda wtyczkowe umieszczone na elewacji budynku mieszkalnego. Należy zamontować przynajmniej dwa takie kontakty. Należy dopilnować, aby każdy z nich zasilany był osobnym obwodem zabezpieczonym wyłącznikiem nadmiarowym (16 A) a także bezpiecznikiem różnicowoprądowym na prąd różnicowy (< 30 mA).

Duży ogród będzie wymagał dodatkowego źródła zasilania umiejscowionego na jego terenie. Zewnętrzny punkt poboru energii elektrycznej musi zostać specjalnie dobrany aby pozostawał bezpieczny i efektywny. Zaczynamy od postawienia skrzynki z tworzywa sztucznego umiejscowionej na fundamencie z betonu. Skrzynka powinna posiadać dokładnie zamykane, szczelne drzwiczki, stopień ochrony sięgający IP 67 (pyłoszczelna, niepodatna na tymczasowe zanurzenie w wodzie). W skrzynce instalujemy jedno lub więcej dwubiegunowych gniazd wtyczkowych wyposażonych w styk ochronny w postaci bolca lub podwójnego styku ochronnego znajdującego się na brzegach gniazda. Takie rozwiązanie nazywane jest systemem “schuko”. Każdy kontakt przeznaczony do celów zewnętrznych powinien mieć obudowę z symbolem IP 65. Oznacza to ochronę przed wnikaniem pyłków, rozbryzgami wody i innymi niekorzystnymi warunkami zewnętrznymi.

Gniazdka elektryczne Simon i nie tylko – asortyment Hurtowni Elektrycznej Alkan

Na łamach sklepu internetowego Hurtowni Elektrycznej Alkan znajdą Państwo niezwykle bogatą ofertę gniazdek elektrycznych. Dostępne są najróżniejsze warianty uwzględniające wielorakie potrzeby – gniazdka do użytku domowego, gospodarczego i zewnętrznego. Wykonane z odmiennych materiałów, występujące w rozmaitych kształtach i odcieniach, pojedyncze, podwójne i kilkukrotne. Niezaprzeczalną przewagą naszego asortymentu jest jakość, gdyż gniazdka pochodzą od czołowych producentów sprzętu elektrotechnicznego w Polsce i Europie. Na łamach naszego sklepu znaleźć można kontakty następujących firm:

Kontakt Simon – gniazda elektryczne pierwszorzędnej jakości

Firma będąca jednym z założycieli Krajowej Izby Gospodarczej Elektryki. Na rynku jest już od roku 1921. Kontakt Simon to pierwsza firma, której udało się wyprodukować wyłącznik światła działający na podczerwień, dzięki czemu po 1974 stała się prekursorem łączenia zastosowań elektroniki oraz sprzętu elektroinstalacyjnego. Obecnie w ofercie producenta znajdują się przede wszystkim gniazdka, łączniki, puszki podłogowe oraz oświetlenie LED.

Serie gniazdek firmy Kontakt Simon dostępne na łamach sklepu Hurtowni Elektrycznej Alkan:

Gniazda Simon10

Gniazda zaliczane do klasy ekonomicznej. Dzięki neutralnemu designowi idealnie sprawdzą się w miejscach, gdzie nie jest wymagana zróżnicowana kolorystyka. Seria występuje głównie w dwóch bazowych kolorach – białym i kremowym. Wyróżnia ją za to specjalny, nieprzewodzący prądu mostek z tworzywa, dzięki któremu gniazdka Simon10 są bezpieczne w montażu i niezwykle trwałe. Najróżniejsze warianty łączników i gniazd Simon10 sprawiają, że jest to wybór idealny do kompleksowego wyposażenia biura czy hotelu.

Gniazda Simon54

Ramki i gniazda elektryczne Simon 54 występują w dwóch wersjach:

• Premium – nowoczesna i elegancka seria osprzętu elektroinstalacyjnego. Szlachetne materiały wykończeniowe oraz niezwykle bogata kolorystka (66 zestawień barwowych!) sprawiają, że Simon 54 Premium to gniazdka wprost idealne do domowych aranżacji.
• Nature – oryginalna seria gniazd elektrycznych i innego osprzętu elektroinstalacyjnego inspirowana materiałami czerpanymi z samej natury. Drewno, szkło i metal mieszają się tu z surowością betonu, tworząc nietuzinkowe połączenie, które idealnie nadaje się do podkreślenia wystroju domowego wnętrza.

Karlik – nietypowe gniazda elektryczne w dekoracyjnych odsłonach

Karlik to polski producent sprzętu elektroinstalacyjnego. Firma działa na rynku elektrotechnicznym od 1978 roku. Specjalizuje się w produkcji gniazdek, ramek, łączników i sterowników, które charakteryzują się nowoczesną formą i nietypową kolorystyką, która ujmie nawet najbardziej wymagającego klienta.

W ofercie Hurtowni Elektrotechnicznej Alkan znajduje się niezwykle popularna seria gniazdek tego producenta, czyli Karlik Deco.

Gniazda Karlik Deco

Seria Karlik Deco to odpowiedź na potrzeby współczesnej architektury. Produkty z tej grupy stanowią wypełnienie dla nowoczesnych, ciekawych wnętrz. Gniazda Karlik Deco to nie tylko niezawodna jakość wykonania czy niezwykle bogata oferta kolorystyczna. Seria posiada także ramki wielokrotne w konfiguracji poziomej i pionowej, co pozwala zaaranżować wystrój nawet najbardziej nietypowych wnętrz.

Ospel – gniazdka elektryczne dla nowoczesnych aranżacji

Ospel S.A to producent wysokiej klasy osprzętu elektrycznego w którego skład wchodzą między innymi przedłużacze, przewody, rozgałęźniki, puszki oraz – przede wszystkim – bogata kolekcja gniazdek i łączników. Firma Ospel ma ponad sześćdziesiąt lat doświadczenia w produkcji certyfikowanych wyrobów elektrotechnicznych.

Ospel Impresja

Seria Ospel Impresja to niezwykła seria gniazdek i łączników, która zdobyła szerokie uznanie znawców branży architektonicznej, czego dowodem jest nagroda w konkursie Dobry Design 2013 (kategoria: Oświetlenie i Osprzęt). Kontakty Impresja to elegancka forma połączona z najwyższej jakości materiałami. Całości uzupełnia bogata kolorystyka, która świetnie odnajdzie się w nowoczesnych i industrialnych wnętrzach.

Berker – nowoczesnie gniazdka nie tylko do wnętrz mieszkalnych

Firma, która poza bogatą kolekcją gniazdek elektrycznych i łączników, oferuje także nietypowe rozwiązania z zakresu rozdziału energii. Produkty Berker charakteryzują się oryginalnym designem i różnorodnością formy. Znajdziemy tu nowoczesne wzornictwo oparte na materiałach takich, jak szkło, aluminium, chrom czy beton.

Berker B. kwadrat

Berker B. kwadrat to ponadczasowa seria gniazd elektrycznych, która idealnie sprawdzi się zarówno w domowych wnętrzach jak również jako osprzęt przeznaczony do wykończenia punktów usługowych i komercyjnych. Dzięki uniwersalnemu wzornictwu gniazda B. kwadrat sprawdzą się w każdej aranżacji kolorystycznej.