Lampy przemysłowe – czym różnią się modele jarzeniowe od modeli świetlówkowych i halogenowych?
Lampy przemysłowe wykorzystuje się w oświetleniu nie tylko galerii handlowych czy wielkopowierzchniowych super- i hipermarketów. Ten rodzaj urządzeń wymagany jest także, aby zapewnić odpowiednią ilość i jakość światła między innymi w halach produkcyjnych oraz innych miejscach pracy, wymagających stałego oświetlenia na odpowiednim poziomie. Dlatego też lampy przemysłowe muszą być nie tylko energooszczędne i produkować wystarczająco jasne światło – muszą także być trwałe, a ich światło nie powinno migotać, aby zapewnić jak najlepsze warunki pracy. Jakie rodzaje lamp najlepiej sprawdzają się jako lampy przemysłowe?
Spis treści:
Wyładowcze lampy przemysłowe
Przemysłowe lampy metalohalogenkowe
Przemysłowe lampy LED
Lampy przemysłowe fluorescencyjne
Zewnętrzne lampy przemysłowe
Ceny lamp przemysłowych
Czym charakteryzują się powszechnie używane modele wyładowczych lamp przemysłowych?
Używane powszechnie od wielu lat modele lamp przemysłowych, zwanych wyładowczymi, to urządzenia świecące dzięki wyładowaniom elektrycznym, które mają miejsce w bańce żarówki. Aby to umożliwić, żarówka musi być wypełniona gazem szlachetnym bądź oparami metali. Lampami wyładowczymi są jednak nie tylko dawno wycofane z obrotu lampy rtęciowe czy ich o wiele bezpieczniejsi i bardziej wydajni następcy, czyli lampy sodowe. Do lamp wyładowczych należą także popularne jarzeniówki, zwane również lampami neonowymi, dobrze znane na rynku lampy metalohalogenkowe i lampy fluorescencyjne, nazywane powszechnie świetlówkami. Lampy te wypełniane są różnymi rodzajami gazów czy oparów metalu, przez co charakteryzują się różnymi parametrami, jeśli chodzi o widmo promieniowania lampy oraz osiągalny przy jej pomocy poziom natężenia oświetlenia.
Wśród lamp wyładowczych znajdziemy zarówno urządzenia o niskich mocach, od około 30 W, aż do urządzeń tak wysokich mocy jak 2000 W. Pozwala to na wykorzystanie przemysłowych lamp w oświetleniu przestrzeni miejskich, takich jak ulice oraz tereny zielone, a także place zabaw czy znajdujące się pod gołym niebem obiekty sportowe, na przykład stadiony. Lampy przemysłowe wykorzystuje się jednak oczywiście także w oświetleniu wewnętrznym. Powszechnie stosowane są nie tylko w oświetlaniu obiektów związanych z przemysłem, takich jak hale produkcyjne, lecz również w oświetlaniu galerii handlowych czy sklepów z różnego typu towarami. Skąd tak szerokie zastosowanie? Wynika ono z szeregu zalet lamp przemysłowych. Do głównych z nich należą:
- bardzo wysoki strumień świetlny wyładowczych lamp przemysłowych, dochodzący nawet do 200 000 lm.,
- wysoka wydajność, jeśli chodzi o przekształcenie dostarczonej energii na ilość wyprodukowanego światła – lampy tego typu mogą wytworzyć aż do 150 lm/W,
- poprawne oddawanie barw przedmiotów, wynikające z wysokiego wskaźnika oddawania barw (Ra = 93),
- wysoka trwałość urządzeń tego rodzaju – lampy wyładowcze mogą pracować średnio nawet do 55 tysięcy godzin, co daje nam ponad 6 lat stałego oświetlenia .
W związku z wydaną kilka lat temu regulacją europejską dotyczącą efektywności energetycznej zalety te są jednak obecnie wymogami, jeśli chodzi o źródła oświetlenia przemysłowego. Producenci muszą bowiem spełnić określone przez regulację wymogi związane z każdym z wymienionych wcześniej parametrów. Co jednak istotne, poza trwałością, skutecznością świetlną i poprawnym oddawaniem barw, lampy wykorzystywane w oświetleniu przestrzeni przemysłowych i komercyjnych muszą także koniecznie charakteryzować się stałym strumieniem świetlnym. Niedopuszczalne jest bowiem migotanie głównego źródła światła ani nawet najdrobniejsze nieciągłości strumienia prowadzące do powstania zjawiska stroboskopowego. Dzięki regulacji wycofano z rynku większość lamp starego typu, takich jak choćby lampy sodowe, wykorzystywane kiedyś powszechnie do oświetlania przestrzeni miejskich. Na rynku pojawiły się jednak nowoczesne modele lamp przemysłowych, których parametry przewyższają znacznie dyrektywy UE. Do najpopularniejszych z nich należą obecnie lampy metalohalogenkowe. Czym charakteryzują się te modele?
Czy przemysłowe lampy metalohalogenkowe to coś innego niż popularne oświetlenie halogenowe?
Przemysłowe lampy metalohalogenkowe nie mają zbyt wiele wspólnego ze znanymi lampami halogenowymi, wykorzystywanymi chociażby w oświetlaniu przydomowych posesji. Przede wszystkim halogeny należą do całkowicie elektrycznych źródeł światła, działających tak samo, jak inne lampy żarowe, dzięki silnemu rozgrzaniu umieszczonego w lampie drucika z metalu o bardzo wysokiej temperaturze topnienia. Lampy metalohalogenkowe natomiast, jak już zauważyliśmy, to jeden z wielu rodzajów lamp wyładowczych. Ponadto lampy metalohalogenkowe, wykorzystywane zarówno w oprawach oświetlenia wewnętrznego, jak i zewnętrznego, są o wiele bardziej wydajne. Zapewniają bowiem o wiele większą ilość światła o porównywalnej jakości przy jednoczesnym zużyciu znacznie mniejszej ilości energii. Dlatego lampy metalohalogenkowe stosowane są dziś nie tylko jako główne źródła światła, lecz także jako elementy opraw kierunkowych, których zadaniem jest akcentowanie i doświetlanie określonych miejsc, takich jak na przykład części ekspozycji sklepowej czy fasady zabytkowych budynków.
O popularności lamp metalohalogenkowych decydują przede wszystkim ich doskonałe parametry. Emitują one wysokiej jakości białe światło, które sprawia, że oświetlone przedmioty zachowują swoje faktyczne kolory. Białe światło pozwala także zwiększyć poczucie bezpieczeństwa, dlatego też lampy emitujące je wykorzystywane są w oświetlaniu stref zamieszkania oraz znajdujących się w centrach miast terenów zielonych. Dzięki pełnej widoczności i odpowiednio oddanym kolorom i kształtom obiektów mieszkańcy czy osoby wracające nocą z pracy mogą poczuć się o wiele bezpieczniej. Ponadto pozwala ono również na uzyskanie wyższej jakości nagrań z kamer bezpieczeństwa oraz innych typów telewizji przemysłowej. Światło emitowane przez lampy metalohalogenkowe zwiększa także widoczność i bezpieczeństwo na drogach, pozwalając kierowcom na szybsze dostrzeżenie pieszych na poboczu czy nadjeżdżającego z naprzeciwka rowerzysty.
Przeciwnicy lamp metalohalogenkowych podkreślają jedną z najważniejszych – w ich odczuciu – wad. Lampy metalohalogenkowe potrzebują bowiem kilku minut na rozgrzanie, zanim osiągną właściwe parametry pracy i docelową jasność. Musimy jednak koniecznie podkreślić, że kilka minut potrzebnych na rozruch urządzenia to nic w porównaniu z naprawdę świetną jakością białego światła, emitowanego przez lampę, oraz sprawnością przekraczającą nawet 115 lm/W. Ważne jest także zwrócenie uwagi na fakt, że wada ta jest absolutnie nieistotna, jeżeli urządzenie ma być wykorzystywane w ciągłym oświetleniu hal produkcyjnych czy galerii handlowych, gdzie światło zapalane jest raz nawet na kilka czy kilkanaście dni. Nawet przy oświetleniu ulic i dróg ta potencjalna wada ma stosunkowo niewielkie znaczenie. Jeżeli lampy będą uruchamiane na kilka minut przed zmrokiem, zdążą się odpowiednio rozgrzać, zanim zapadnie noc, i dadzą nam wówczas odpowiednią ilość światła i związane z tym poczucie bezpieczeństwa.
Przemysłowe lampy LED – jakie są ich zalety?
Przemysłowe lampy LED, które pojawiły się na rynku polskim stosunkowo niedawno, mają szereg zalet podkreślanych przez producentów i użytkowników. LED-owe lampy szybko stały się bowiem nie tylko odpowiedzią na potrzeby przemysłu. Oświetlenie LED wykorzystuje się obecnie także w oświetlaniu mieszkań, domów oraz przestrzeni przydomowych, takich jak choćby ogrody czy podjazdy do garażu. Wynika to z jego dużej wydajności połączonej z jednoczesnym niskim poborem energii. Urządzenia wykonane w technologii LED należą bowiem do jednych z najbardziej ekologicznych dostępnych na rynku metod oświetlenia. Lampy LED nie tylko potrzebują naprawdę niewiele energii do zapewnienia podobnej ilości światła, jak znacznie bardziej energochłonne jarzeniówki. Przy przekształcaniu energii na światło nie emitują one również ciepła, w przeciwieństwie na przykład do tradycyjnych żarówek, co przyczynia się do o wiele dłuższej żywotności lamp LED. Podobnie jak najwydajniejsze lampy wyładowcze, diody LED mogą świecić przez nawet ponad 50 tysięcy godzin. Dzięki temu przyczyniamy się do redukcji odpadów związanych z przepalonymi lampami czy diodami. Dodatkowo odpady powstające w wyniku eksploatacji LED są o wiele bardziej przyjazne środowisku niż zawierające metale ciężkie lampy neonowe czy dawne modele lamp rtęciowych. Nie tylko nie zanieczyszczają one środowiska, lecz są również całkowicie biodegradowalne, co decyduje o określaniu ich często mianem urządzeń ekologicznych lub po prostu oznaczaniu symbolem „eco”.
Aby przekonać się o tym, na jak dużą oszczędność energii pozwoli nam korzystanie z lampy LED w miejscu na przykład żarówki halogenowej, powinniśmy porównać ilość lumenów produkowanych przez oba urządzenia. Do porównania mocy urządzenia LED z mocą urządzenia halogenowego wystarczy całkowitą ilość lumenów podanych przez producenta na obudowie lampy LED podzielić na dziesięć. Da nam to przybliżoną moc urządzenia halogenowego, dającego tę samą ilość światła, wyrażoną w watach. Biorąc pod uwagę fakt, że dobrej jakości urządzenie LED emituje około około 80 lm/W, lampa o mocy 10 W będzie wytwarzać aż 800 lm. Gdy podzielimy tę liczbę na dziesięć otrzymujemy aż 80 W. Lampy LED są zatem w stanie wyprodukować aż ośmiokrotnie jaśniejsze światło niż lampy halogenowe przy zużyciu tej samej ilości energii, co wiąże się oczywiście z możliwością aż ośmiokrotnego zmniejszenia rachunków za zużywaną na oświetlenie danej przestrzeni energię.
Zalety przemysłowych lamp fluorescencyjnych, czyli kiedy wybrać świetlówkę?
Jeszcze jednym typem lamp przemysłowych są lampy fluorescencyjne, zwane także świetlówkami. Również one mają liczne zalety, decydujące o ich popularności i dobrej opinii wśród klientów poszukujących dobrych jakościowo i nie najdroższych rozwiązań do oświetlenia powierzchni przemysłowych.
Do najistotniejszych zalet lamp fluorescencyjnych należy niższe zużycie energii niż w przypadku tradycyjnej żarówki, znacznie mniejsza produkcja ciepła wynikająca z eksploatacji lampy oraz związana z tym dłuższa trwałość urządzenia. Lampy fluorescencyjne, czyli świetlówki, poleca się przede wszystkim montować w miejscach, gdzie będą one miały za zadanie świecić dłuższy czas bez wyłączania. Wpływa to nie tylko na maksymalne zmniejszenie poboru energii potrzebnej do działania lampy, lecz również pozwala na wydłużenie jej trwałości. Świetlówki działają bowiem znacznie dłużej, jeżeli nie są zbyt często włączane i wyłączane, i zużywają mniej energii podczas ciągłego działania niż przy kilkakrotnym ponownym uruchamianiu. Ponadto dzięki mniejszemu wytwarzaniu ciepła przy produkcji światła przez lampy fluorescencyjne urządzenia te również znacznie wolniej ulegają eksploatacji, co przyczynia się do rzadszych wymian i mniejszej produkcji odpadów. Wymienione powyżej cechy decydują o wysokiej popularności świetlówek, dzięki której znajdziemy je w ofertach niemal wszystkich sklepów zajmujących się sprzedażą lamp przemysłowych i innych typów oświetlenia. W ofercie sklepu Alkan znajdziemy liczne modele świetlówek liniowych i kompaktowych.
Pamiętajmy jednak, że świetlówki zawierają niestety szkodliwą i niebezpieczną rtęć. Nie zaleca się więc montowania urządzeń tego typu w pomieszczeniach, w których byłyby one narażone na przypadkowe rozbicie. Po zużyciu świetlówki nie wolno nam także wyrzucić jej po prostu do śmieci. Lampa powinna bowiem zostać odpowiednio zutylizowana aby nie stanowić zagrożenia dla środowiska naturalnego. Należy więc odnieść ją do sklepu lub do specjalnego punktu zbiórki odpadów niebezpiecznych.
Czy producenci mają w swoich ofertach również zewnętrzne lampy przemysłowe?
W ofertach producentów znajdziemy jednak oczywiście nie tylko wewnętrzne, lecz również zewnętrzne lampy przemysłowe. Do najczęściej wykorzystywanych w tej funkcji urządzeń należą między innymi wspomniane już lampy metalohalogenkowe, lecz wciąż stosunkowo często wykorzystuje się popularne od kilkudziesięciu lat lampy sodowe. Urządzenia te, które zastąpiły jedne z pierwszych metod oświetlenia ulic i przestrzeni miejskich, czyli lampy rtęciowe, charakteryzują się wysoką trwałością i skutecznością świetlną. Do dziś niskoprężne lampy sodowe uważane są za jedne z najbardziej ekonomicznych źródeł światła, zapewniających najwyższą skuteczność przy stosunkowo niskim poborze energii.
Do głównych wad lamp sodowych należy jednak ich monochromatyczne promieniowanie, które przyczynia się do tego, że oświetlenie tego typu nie oddaje faktycznych barw oświetlanych przedmiotów. W świetle lampy sodowej wszystko nabiera bowiem charakterystycznej pomarańczowej barwy. Stwierdzono jednak, że dzięki wysokoprężnym lampom sodowym znacząco wzrasta ostrość widzenia w kurzu i we mgle, dlatego też wykorzystuje się je w oświetleniu obszarów takich jak place fabryczne czy drogi szybkiego ruchu lub, ogólnie mówiąc, tereny niezamieszkane. Lampy sodowe wykorzystuje się także w uprawie roślin ze względu na fakt, że ich promieniowanie jest czynne fotosyntetycznie i pozwala na ich rozwój. Z przemysłowymi lampami sodowymi spotkamy się zatem również w szklarniach oraz na otwartych polach uprawnych wymagających doświetlania.
Ceny lamp przemysłowych – czy lampy przemysłowe mogą być tanie?
Ceny lamp przemysłowych tylko pozornie stanowią najważniejszy czynnik, który decyduje o tym, czy lampy te będą tanie, czy drogie. Z dużo wyższymi kosztami związane będzie bowiem korzystanie z wybranych przez nas lamp przemysłowych, a tu ceny mogą znacząco różnić się nie w zależności od tego, czy nasze urządzenie należało do najtańszych, czy do najdroższych, lecz w zależności od jego zapotrzebowania na energię oraz efektywności jego działania.
W ofercie hurtowni elektrycznej Alkan znajdziemy oprawy przemysłowe do lamp metalohalogenkowych w cenach zaczynających się już od około 150 złotych. Musimy jednak pamiętać, że cena dotyczy wyłącznie oprawy – odpowiednie lampy do umieszczenia w oprawie musimy dokupić osobno. Znajdziemy jednak nawet modele, których cena nie przekracza 30 złotych. W sklepie znajdziemy także oprawy lamp sodowych w podobnych, choć nieco wyższych cenach, oscylujących w granicach 200 złotych. Alkan oferuje swoim klientom także przemysłowe naświetlacze LED, choć ich cena jest już znacznie wyższa. Za model Northcliffe Boreas B LED B645 zapłacimy bowiem nieco ponad 900 złotych.
Jednak jak już wspomnieliśmy, cena to nie wszystko. Przy rozważaniu opłacalności inwestycji w konkretny typ oświetlenia powinniśmy zwrócić uwagę także na moc urządzeń, ich trwałość oraz ilość energii, której potrzebują one do wyprodukowania określonej ilości światła. Może się bowiem zdarzyć tak, że do oświetlenia określonej przestrzeni potrzebowalibyśmy aż 20 lamp jednego typu, podczas gdy odpowiednią ilość światła jest w stanie wyprodukować także 10 lamp nieco wyższej jakości. Ważne jest także dopasowanie lampy i jej parametrów do powierzchni, którą planujemy oświetlić – wiemy już bowiem, że inne lampy zaleca się do oświetlenia przestrzeni zamieszkanych i niezamieszkanych, inne do uprawy roślin, a jeszcze inne do oświetlenia powierzchni przemysłowych i komercyjnych. Jeżeli jednak weźmiemy pod uwagę wszystkie wymienione wyżej czynniki, będziemy mieli pewność, że uda nam się wybrać optymalne rozwiązanie. Jeżeli nawet jego cena będzie znacznie wyższa od najtańszej możliwej opcji, wszelkie dodatkowe koszty zwrócą nam się z pewnością w ciągu kilku lat dzięki znacznemu obniżeniu rachunków za energię przy jednoczesnym zachowaniu odpowiedniego poziomu oświetlenia.