Wyłącznik nadprądowy -budowa i zastosowanie

Wyłącznik nadprądowy to ważny element instalacji elektrycznej. Chroni przed awariami, które powstają na skutek zwarć w obwodach odbiorczych. Zabezpiecza tym samym przed groźnymi dla podłączonych urządzeń elektrycznych przeciążeniami. Zróżnicowany asortyment w tej kategorii produktowej posiada hurtownia elektryczna Alkan. Zapraszamy do zapoznania się z zasadą działania wyłączników nadmiarowo-prądowych oraz naszą ofertą w ich zakresie.

Spis treści
Zasada działania
Budowa
Charakterystyki i symbole
Podłączanie
Cena

Specjaliści ze sklepu elektrycznego Alkan wyjaśniają, zasadę działania wyłącznika nadprądowego

Wyłącznik nadprądowy nazywany bywa potocznie “eską”. U podstaw zasady jego działania stoi funkcja ochronna, polegająca na przerywaniu ciągłości obwodu w przypadku przekroczenia bezpiecznej wartości przepływającego prądu. Służy on także do zapobiegania zwarciom oraz innym skutkom przeciążeń. Stosowany jest w obwodach odbiorczych instalacji, a także urządzeniach elektrycznych. W Polsce urządzenia te rozpowszechniły się w latach 90-tych, kiedy zaczęto odchodzić od bezpieczników topikowych i automatycznych. Zaletą tego rozwiązania jest możliwość wielokrotnego użytku, a także wyższa czułość. Prąd może być rozłączany “eską” w krótszym czasie i przy niższych natężeniach.

Budowa

Obecnie w instalacjach elektrycznych wykorzystywane są płaskie wyłączniki instalacyjne, które mocuje się na wsporniku ze znormalizowaną szerokością biegunów dla wykonań standardowych i przemysłowych. Mogą występować w odmianach 1, 2, 3 i 4-biegunowych. Wyróżnia się się ponadto wyłączniki posiadające lub pozbawione toru naturalnego. Standardowa “eska” posiada podstawowe elementy, takie jak dźwignia napędowa, zamek, zaciski przyłączeniowe, stały i ruchomy styk, wyzwalacz termobimetalowy i elektromagnetyczny, wkręt regulacyjny czy komora do gaszenia łuku elektrycznego. Większość modeli oferuje kompatybilność z akcesoriami dodatkowymi, takimi jak dołączane styki pomocnicze, alarmowe i wyzwalacze wzrostowe. Prawidłowy dobór wyłączników na etapie projektu jest niezbędny do ich właściwego działania. Dotyczy to także prądów znamionowych oraz charakterystyk. Wyłączenie powinno następować przez wyłącznik najbliższy miejscu awarii. Znaczenie ma też odpowiednia orientacja przy montażu, co wynika z obecności komory gaszeniowej.

Zasada działania wyłącznika nadprądowego

Wszystkie przewody charakteryzują się ustalonym natężeniem maksymalnym, przy którym prąd może przepływać bez żadnego ryzyka. Jeżeli jednak wartość tego parametru nadmiernie wzrośnie, nastąpić może zjawisko nagrzewania się łącza. W przypadkach skrajnych, izolacja ulega nadtopieniu i występuje zwarcie. Wyłącznik nadmiarowo-prądowy chroni właśnie przed taką sytuacją. Po wykryciu termicznego przeciążenia, zadziała zależnie od prądu płynącego przez wyłącznik. Element ten chroni również przed zwarciem, czyli prądem o zbyt dużym natężeniu. Pojawia się ono w sytuacji przypadkowego zetknięcia się przewodu fazowego z neutralnym. Szybka reakcja bezpiecznika zabezpiecza przed uszkodzeniem podłączonych urządzeń elektrycznych.

Charakterystyki wyłączników nadprądowych. Poznaj podstawowe symbole

Wyłączniki nadprądowe oznaczone są za pomocą symboli, z którymi wiążą się określone charakterystyki wyjaśniające sposób pracy urządzeń. Poniżej znajdziesz listę najczęściej używanych:

• A – charakterystyka dla urządzeń elektronicznych,
• B – charakterystyka standardowa, obecna np. w gniazdkach,
• C – charakterystyka dla urządzeń o podniesionym prądzie rozruchowym, np. lamp wyładowczych i silników indukcyjnych,
• D – charakterystyka dla urządzeń o wysokim prądzie rozruchowym, np. w formie zwarciowego zabezpieczenia transformatorów i silników energooszczędnych,

Wyłączniki nadprądowe tworzone są z myślą o napięciach do 440 V prądu przemiennego, prądach znamionowych do 125 A oraz prądach wyłączalnych 25 kA o różnych charakterystykach czasowych – najbardziej powszechne są B, C i D na prądy wyłączalne poniżej 10 kA oraz prądy znamionowe do 63 A. W większości popularnych wyłączników instalacyjnych o charakterystyce B, wyzwalacz przeciążeniowy ustawiony jest w zakresie 1,13-1,45 krotności prądu znamionowego, a wyzwalacz przeciążeniowy na 3,5 krotności prądu znamionowego. W przypadku wyłączników o charakterystyce C, prąd zwarciowy wyłączany jest po osiągnięciu wartości 5-10 krotności prądu znamionowego. Takie zjawisko jest typowe m.in. dla prądu rozruchowego w silnikach indukcyjnych. Wyłączniki o charakterystyce D wyłączają prąd zwarciowy po osiągnięciu wartości z zakresu 10-20 krotności prądu znamionowego. Wyróżnić można również wyłączniki instalacyjne selektywne, które po zadanej zwłoce czasowej działają z opóźnieniem.

Podłączenie wyłącznika nadprądowego i ceny urządzeń

Do podłączenia wyłącznika nadprądowego należy się odpowiednio przygotować. Podłączamy je w sposób podobny do wyłączników oświetleniowych. Należy podpiąć do urządzenia przewody fazowe. Miejsce na przewody zasilające znajduje się z jednej strony, a na przewody odprowadzające z drugiej. Dość powszechnie popełnianym błędem jest wymiana wyłączników na nowe, posiadające odmienną charakterystykę czasowo-prądową. Jeżeli element typu B zostanie zmieniony na ten typu C, istnieje ryzyko uszkodzenia całej instalacji elektrycznej. Każdą ewentualną zmianę należy poprzedzić dokładnymi pomiarami. Zwykle konieczna jest też modernizacja instalacji, najlepiej wykonana przed doświadczonego elektryka z odpowiednimi certyfikatami. Przy okazji prac instalacyjnych trzeba zastosować się do kilku zasad. Dotyczy to umiejętnego doboru listwy do poszczególnych modułów, a także dokładnego dokręcenia ich ze sobą.

Cena

Koszt wyłącznika nadmiarowo-prądowego uzależniony jest głównie od specyfiki urządzenia. Najtańsze są modele o charakterystyce B, których cena nie przekracza kilku-kilkunastu złotych. W ostateczności wydatek uzależniony jest także od liczby faz. Dobrej jakości wyłącznik nadprądowy trójfazowy o charakterystyce czasowo-prądowej B kosztuje kilkadziesiąt złotych. Najdroższe są wyłączniki selektywne – w tym przypadku cena może być trochę wyższa. W ofercie hurtowni elektrycznej Alkan znaleźć można wyłączniki nadmiarowo-prądowe o różnej charakterystyce. Na nasz asortyment składają się wyłącznie produkty wysokiej jakości, dostarczane przez certyfikowanych wytwórców. Skorzystanie ze sprawdzonych rozwiązań daje pewność bezpieczeństwa i bezawaryjności układów elektrotechnicznych w różnych warunkach eksploatacyjnych. Zapraszamy do zapoznania się z dystrybuowanymi przez nas wyłącznikami instalacyjnymi najlepszych marek.